Fondsbeleggen. Toelichting op beleggen in beleggingsfondsen

Fondsbeleggen. Wat zijn de voor- en nadelen van beleggen in beleggingsfondsen en waarop moet je letten bij het kiezen van een beleggingsfonds? Driekwart van de Nederlanders doet aan fondsbeleggen. In dit artikel vind je een introductie op fondbeleggen en het antwoord op deze vragen.

Wat zijn beleggingsfondsen?

Een beleggingsfonds is een breed gespreide effecten portefeuille. Het fonds is opgebouwd uit participaties (deelnemingsrechten) die je als belegger kunt kopen. Met het kopen van die participaties kan je voor een stukje eigenaar worden van het fonds. De koers van het beleggingsfonds bepaalt hoeveel participaties je krijgt voor een bepaald bedrag.

Fondsvermogen

Het vermogen van het fonds bestaat uit het geïnvesteerde geld van beleggers. De fondsmanager bepaalt (met of zonder team) waarin belegd wordt. Dit is afhankelijk van het beleid van het fonds en het fondsvermogen.

Soorten beleggingsfondsen

Fondsen zijn opgericht om beleggers te helpen het risico over hun beleggingen te spreiden. Er is veel keuze in beleggingsfondsen qua samenstelling en risico. De belangrijkste soorten die je als belegger kunt kiezen zijn:

• Aandelenfondsen (belegt alleen in aandelen)
• Obligatiefondsen (belegt in obligaties van overheid en bedrijfsleven)
• Liquiditeitsfondsen (belegt in kortlopende obligaties en leningen tussen banken)
• Vastgoedfondsen (belegt direct in vastgoed of in vastgoedfondsen)
• Mixfondsen (belegt in een combinatie van bovenstaande varianten)
• Themafondsen (bijvoorbeeld regio’s (Azië, Midden-Oosten of VS) en bedrijfssectoren (IT, medisch of olie))

Er zijn ook nog fondsen die een inleggarantie (garantiefonds) kennen en fondsen die zelf niet aankopen, maar zelf ook weer participeren in andere fondsen (fund-beleggingsfondsen).

Voor- en nadelen van fondsbeleggen

De voordelen van fondsbeleggen zijn:

• Risicospreiding en daardoor stabielere beleggingsrendementen;
• Bij kleine beleggingen relatief lage kosten ten opzichte van zelf beleggen;
• Gebruik kunnen maken van de expertise van fondsbeheerders;
• Eenvoud, gemak en tijdsbesparing; financiële experts houden de ontwikkelingen op de markt in de gaten en kopen en verkopen;
• Door vele beleggingsmogelijkheden makkelijk toegang tot landen of markten die kansen bieden;
• Beleggingsfondsen zijn makkelijk verhandelbaar;
• Kans op een beter rendement dan sparen.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) voert toezicht uit op beleggingsfondsen zoals vastgesteld in de Wet Toezicht Beleggingsinstellingen.

De nadelen van fondsbeleggen zijn:

• Geen invloed op de keuzes van de fondsbeheerder;
• De kosten die fondsen in rekening brengen kunnen hoog zijn en drukken je rendement.

Hoe beleggen in beleggingsfondsen?

Een beleggingsfonds kun je op twee manieren kopen; bij een fondsaanbieder via een beleggingsrekening of via een bank of broker rechtstreeks op de beurs met een effectenrekening. Met een beleggingsrekening kan je alleen beleggingsfondsen kopen. Met een effectenrekening kan je beursgenoteerde beleggingsfondsen en andere effecten aanschaffen.

Kosten beleggingsfondsen bij een beleggingsrekening

Bij fondsbeleggen via een beleggingsrekening krijg je te maken met eenmalige kosten (transactiekosten) en terugkerende kosten. Eenmalige kosten zijn kosten die worden gemaakt bij iedere aan- en verkoop (circa 0,1 tot 0,5 procent van het transactiebedrag). De terugkerende kosten zijn onder andere kosten die de fondsbeheerder maakt om het fonds te managen (circa 1 tot 1,5 procent van het belegde bedrag) en administratiekosten. De totale beheerkosten worden direct vanuit je beleggingen betaald. Hierdoor is vaak niet volledig duidelijk hoeveel je waar voor betaald.

Kosten beleggingsfondsen bij een effectenrekening

Bij fondsbeleggen via een effectenrekening zijn de transactiekosten hoger dan bij een beleggingsrekening. Je betaalt een minimumtarief per transactie en vaak ook een percentage van het belegde bedrag. Daarnaast betaal je bewaarloon (percentage van het belegde bedrag per jaar). Als je een klein bedrag per maand in een fonds wil investeren dan ben je daarom met een beleggersrekening goedkoper uit.

Hoe de beste beleggingsfondsen kiezen?

De volgende zaken spelen een belangrijke rol bij het kiezen van een beleggingsfonds:

• Waarin het beleggingsfonds belegt. Dit is van belang om een inschatting te kunnen maken van het te verwachten rendement, de risico’s en de reacties van het fonds op gebeurtenissen op de financiële markt. De portefeuillesectie van het fondsrapport en de risicograadmeter van Morningstar kan dit inzicht verschaffen;
• De kosten. Betaal niet te veel voor een fonds. Beschouw de kosten in relatie tot de in het verleden gerealiseerde toegevoegde waarde. In het fondsrapport op de website van Morningstar is meer informatie hierover te vinden in de kostensectie;
• Door wie de beleggingsbeslissingen worden genomen en in het verleden zijn genomen. Een fonds is zo goed als de mensen erachter. Informatie hierover vind je op de website van Morningstar in de managementsectie van het fondsrapport;
• De prestaties over de afgelopen jaren. Onder prestaties worden zowel het rendement als de fluctuaties van het fonds verstaan. Houd rekening met de startdatum van de fondsmanager. Het is raadzaam de prestaties te bekijken tegenover de Morningstar categorie waartoe het fonds behoort.

Tot slot over fondsbeleggen

Fondsbeleggen is interessant voor mensen die bereid zijn enig risico te nemen om een hoger rendement te behalen dan op een spaarrekening maar geen zin, tijd of onvoldoende kennis hebben om actief te beleggen. Al met kleine bedragen kan een breed gespreide portefeuille samengesteld worden wat bij zelf beleggen een stuk lastiger is.

Het is belangrijk de risico’s, aangerekende kosten, besluitvorming en de prestaties over de afgelopen jaren goed te begrijpen. Het is daarom raadzaam de prospectus en de financiële bijsluiter goed door te lezen en de analyses van beleggingsfondsen door Morningstar te raadplegen.